De bal is rond
21 juni 2006
“Het is dus ook helemaal niet toevallig dat in
Zeist zowel het hoofdkwartier van de Koninklijke Nederlandse Voetbal
Bond als dat van antroposofisch Nederland gevestigd is” verklaarde
Marco Boot, leerkracht lichamelijke opvoeding aan de bovenbouw van
de Haagse Vrije School.
Boot baarde opzien bij de aanwezige
persvertegenwoordigers uit antroposofische hoek toen hij aan het
begin van zijn persconferentie zwaaide met een vergeeld stuk papier
dat naar zijn zeggen door Rudolf Steiner zelf geschreven is. Het
zijn de notities voor een openbare voordracht die Rudolf Steiner op
15 november 1923 in Den Haag gehouden zou hebben onder de titel:
Geesteswetenschap en de bal.
“Als doorgewinterd antroposoof die al enkele
decennia lang dag en nacht in de weer is met sport enerzijds en de
antroposofische scholingsweg anderzijds had ik steeds grotere vragen
bij de aan Steiner toegedichte uitspraak dat voetbal uit den boze
is. Het zou niet goed zijn om tegen een bal te schoppen, zo heb ik
wel honderden keren te horen gekregen van oudere antroposofen en
collega-leerkrachten.”
“Maar waarom voelde ik dan in mijzelf steeds
die diepe verbinding met deze sport terwijl ik toch mijn innerlijk
leven behoorlijk op orde heb en me suf mediteer? Mag ik er dan ook
niet op vertrouwen dat de liefde voor het voetbal die in mij leeft
oprecht is en een zuivere bron ontspringt?”
“Uit deze notities blijkt zonneklaar dat
Steiner een pleidooi heeft gehouden voor een verruiming van de
voetbalsport. Dat was voor mij een heel emotionele ontdekking: mijn
verbinding met het voetbal mag er zijn! Ik ben geen slechte
antroposoof, er is niets mis met mij!”
“Alles wat de ingewijde zegt is voor het
gezonde verstand te begrijpen, zei Rudolf Steiner altijd. En zo is
het ook met de enkele notities die op dit blad te vinden zijn. Ik
vind er aanduidingen voor de drieledigheid van het voetbalspel:
verdediging, middenveld en aanvalslinie. Tegelijkertijd, als we de
doelman erbij betrekken, rijst het vierledig mensbeeld op, als
oerbeeld opgenomen in het voetbal. De voorhoede als beeld van het
fysieke lichaam, met de wil om te scoren. Het middenveld als het
etherlichaam, alles doortrekkend en vitaliserend. De verdediging als
astraal lichaam, in zich opnemend en weer wegwerkend - je ziet daar
de oerkrachten van sympathie en antipathie duidelijk in terug. En
dan de doelman als het Ik, alles overziend, aansturend en via het
astraal lichaam inwerkend op het geheel van het menselijk organisme.
Kijk maar eens naar Edwin van der Sar, dan weet u wat ik bedoel!”
“In een andere begripslaag, zo lijken de
notities hier te zeggen, is het voetbal ook op te vatten als een
oefening van geven en nemen. Van jezelf uitdrukken en de ander
ruimte geven zich uit te drukken. Van het ontdekken van wat in je
wil werken wil, het begrenzen van je wil, het omgaan met het
wilsleven van de ander - een ritmisch verlopend proces!”
“En natuurlijk heb je ook hier te maken met de
tegenkrachten! Het in schoonheid verstervende ondoelmatige spel waar
Nederland ooit zo in uitblonk enerzijds, het in nuchtere
effectiviteit uitmondende kale spel van de Italianen anderzijds. Wie
herkent daarin niet Lucifer en Ahriman? Als antroposofen weten wij
dat in plaats van deze uitersten het middengebied van eminent belang
is en dat het er om gaat het midden te houden tussen ijle schoonheid
en kale effectiviteit. En daar heeft, zo kunnen we dan
geesteswetenschappelijk vaststellen, Marco van Basten een probleem,
want ons middenveld is ronduit zwak.”
“Op dit moment proberen wij contact te leggen
met van Basten en zijn staf om hem te laten weten dat wij met onze
geesteswetenschappelijke inzichten bereid zijn hem in de komende
weken van advies te dienen. Ook de voetbalsport zal, daar ben ik
rotsvast van overtuigd, baat kunnen hebben bij het implementeren van
geesteswetenschappelijke inzichten.”
“En voor wat betreft de langere termijn zijn we
bezig met de voorbereidingen voor een grootscheeps symposium onder
de titel: Natuurlijk is de bal rond: geesteswetenschappelijke
inzichten en de voetbalsport. Verschillende coryfeeën uit
antroposofische hoek hebben hun medewerking al toegezegd, de KNVB is
geďnteresseerd en mogelijk zal Johan Cruijff een van de sprekers
zijn. Cruijff is per slot van rekening een van de eersten die,
zonder antroposofisch jargon, aan de verruiming van de voetbalsport
hebben gewerkt.”
|