Opnieuw hoge wintersterfte onder bijen
Ook slecht nieuws over de bijen: Jaarlijks voert de Wageningen University & Research een enquête uit in samenwerking met de diverse imkersorganisaties, waaronder de BD-imkers. Voor het derde jaar op rij bleek de wintersterfte onder bijenvolken meer dan 20% te bedragen.
De sterfte was de afgelopen winter het hoogst in de provincie Utrecht (31,2%) en het laagst in Flevoland (11,4%). De oorzaken zijn divers en kunnen per jaar en locatie fluctueren. De varroamijt (afbeelding) en bijenvirussen spelen een grote rol.
Meimaand bijmaand
In de maand mei zijn veel bijensoorten actief, produceren volop honing en gaan zwermen om zich voort te planten. De Odin-imkerij organiseert daarom in samenwerking met Bee Foundation, de Traay en Kunsthal Rotterdam, een maand vol inspirerende en gratis activiteiten over het leven van de bijen.
www.odin.nl/actueel/nieuws/-186050-meimaand-bijmaand-ontdek-de-magische-wereld-van-de-bijen
www.kunsthal.nl/nl/plan-je-bezoek/activiteiten/meimaandbijmaand
Gratis sex en spiritualiteit
In de webwinkel Gezichtspunten van Centrum Sociale Gezondheidszorg vindt u brochures over de gezondheid van lichaam, ziel en geest. De site heeft ook een afdeling waarin u diverse uitgaven gratis kunt downloaden.
Vandaag is daaraan het boekje Sexualiteit van Manfred van Doorn toegevoegd. Deze uitgave is een onderzoekstocht van de auteur naar de verhouding tussen spiritualiteit en seksualiteit.
www.gezichtspunten.nl/gratis-downloads-27.html
Huize Zonnebos in de steigers
Het Leendert Meeshuis in Bilthoven biedt antropofische zorg aan 70 ouderen met een complexe vorm van dementie. Koepelorganisatie Warande, waar het huis deel van uitmaakt, is nu bezig met de bouw van een nieuw, groter zorgcomplex in Zeist. Dat zal plaats bieden aan 96 bewoners.
Het complex heeft inmiddels een eigen naam gekregen: Huize Zonnebos. De volgende stap is het maken van een grondsteenspreuk. Daarna volgt het maken en plaatsen van een bronzen beeld, ontworpen door Feico Hajonides.
Als naar verwachting het huis eind 2025, begin 2026 opgeleverd wordt, kunnen de bewoners van het Leendert Meeshuis verhuizen naar Huize Zonnebos.
www.warandeweb.nl/huize-zonnebos
Massaclaim tegen Triodos
Het is de Triodos Bank niet gelukt om een massaclaim van certificaathouders via de rechter te blokkeren.
Tijdens de coronacrisis kwamen de certificaathouders van de Triodos Bank in de knel: ze konden niet meer bij hun geld, omdat de certificaten niet te verkopen zijn zoals normale aandelen. De waarde ervan nam sindsdien af van 84 tot 26 euro.
Triodos wilden de certificaathouders tegemoet komen met een compensatie van 10 euro per certificaat, op voorwaarde dat ze af zouden zien van het recht om via een proces een hogere compensatie te vorderen.
Ongeveer 1200 gedupeerde certificaathouders stemden hier niet in mee en verenigden zich in Stichting Triodos Tragedie. Deze stichting kan door het recente vonnis nu zo'n 77 miljoen euro compensatie claimen.
www.nu.nl/economie/6353589/massaclaimzaak-certificaathouders-triodos-bank-kan-doorgaan.html
www.triodos.nl/certificaathouders
Helend opvoeden cadeau
Eerste Paasdag 2001 begon AntroVista haar werk als gids in antroposofisch Nederland en België. We zijn heel blij dat we u nu al 24 jaar van dienst mogen zijn en geven u ook dit jaar graag weer een verjaardagscadeautje.
Het is dit keer een wel heel bijzonder en omvangrijk cadeau: een nieuwe, gebruiksvriendelijke en organisch vormgegeven website met.het verzamelde werk van Waldorfdocente en heilpedagoge Ernesta Kruger, dat zij speciaal hiervoor beschikbaar heeft gesteld.
De website Helend opvoeden bevat een schat aan achtergrondinformatie, praktische toepassingen en oefeningen. U vindt er bijvoorbeeld alles over het leren schrijven met letterbeelden en er zijn verhalen voor alle leeftijden.
In deze tijd groeien steeds meer kinderen op die ook speciale zorg en aandacht nodig hebben. De inzichten uit de antroposofische pedagogie en heilpedagogie die u in Helend opvoeden vindt, zijn belangrijk voor alle ouders, opvoeders en leerkrachten.
Een spreuk voor iedere week

de zon spreekt tot de menselijke zinnen
en vreugde uit de zielendiepten
zich met het licht verenigt bij het zien,
dan trekken vanuit de omhulling van het zelf
gedachten tot in de verten van de ruimte
en binden verdoezeld
het menselijk wezen aan het zijn van de geest.
De weekspreukenkalender van Rudolf Steiner begint ieder jaar op Pasen met de eerste spreuk. Als u nog niet eerder de reis van de ziel door het jaar hebt meegemaakt, is dit het juiste moment om in te stappen.
De digitale versie van AntroVista helpt u om de onderlinge samenhang en structuur van deze mantrische spreuken te doorgronden.
https://weekspreuken.antrovista.com
De weekspreukenkalender is er in alle smaken en talen. Voor de Friezen onder ons is er bijvoorbeeld de Wikespreukenkalinder, Meditaasjes foar de wiken fan it jier, een vertaling van Ytsen Kooistra:
https://wikespreuken.antrovista.com
En Abel Drent verwoordde de teksten van Steiner opnieuw in Het jaar rond in 52 weekspreuken:
https://weekspreuken.antrovista.com/hetjaarrond
Mieke Fielmich maakte voor iedere week een schilderij. Die kunt u bekijken in haar weekspreuken-app en versturen als e-card:
Mieke Fielmich, De weekspreuken van Rudolf Steiner
Bij de weekspreuken kunt u ter verdieping de column In de week van Kees Verhage volgen. Kees maakte hiervoor nieuwe vertalingen, waarbij hij vooral aandacht besteedde aan het metrum en de poëtische vorm van de spreuken. Passende muziek, afbeeldingen en YouTube-filmpjes maken de spreuken nog toegankelijker.
In de week, column van Kees Verhage
BD zonder PFAS
Het RIVM adviseerde deze week om geen eieren van hobbykippen te eten. Er zou een te hoge concentratie PFAS in zitten. PFAS is een verzamelnaam voor duizenden chemische stoffen. Deze worden nauwelijks afgebroken en hopen daardoor op in de grond. Ze vormen zo een risico voor het milieu en voor de gezondheid.
Eieren uit de winkel of van de markt zouden wel veilig te eten zijn. Biologisch-dynamisch pluimveehouder Kees Sijbenga van de Dennenhoeve in Hooghalen legt uit wat het verschil maakt.
www.biojournaal.nl/article/9724654/eieren-van-hobby-kippen-mogelijk-schadelijk-vanwege-pfas
www.odin.nl/actueel/nieuws/-181549-eieren-en-pfas-hoe-zit-dat-nu
Uit de hand gelopen
Op het Rudolf Steiner College in Rotterdam-Crooswijk waren eindexamenstunts verboden, maar de leerlingen wilden toch iets doen op hun laatste schooldag. Dat liep ernstig uit de hand: leerlingen beklommen het dak, probeerden deuren in te trappen en gooiden met eieren en zwaar, illegaal vuurwerk.
De politie moest eraan te pas komen en kinderen werden met de wapenstok neergeslagen. Rector Ariëtte Kasbergen zegt met de politie te willen praten over het geweld.
https://rudolfsteinercollege.nl/nl/nieuws/nieuwsbericht_over_kolderdag
Video: politie gebruikt wapenstokken bij examenstunt
Een bekritiseerbare Steiner
Mieke Mosmuller reageert op YouTube op alle publicaties rond de honderdste sterfdag van Rudolf Steiner.
Ze stelt vast dat er een tendens is om Rudolf Steiner als een geniaal persoon te bekijken, maar niet als de ingewijde die hij was. Daardoor wordt hij veranderd in iemand die men kan bekritiseren zoals men alle grote wetenschappers, filosofen en kunstenaars bekritiseert.
In het Duits gesproken, met Nederlandse ondertiteling.
www.youtube.com/watch?v=FJTB0FO-PaM
Actueel uit Oekraïne
Beeld van hoop - Biodynamische boeren maken koemest-preparaat in Oekraïne
Nieuw, de 22ste nieuwsbrief van de Hulpkring Oekraïne:
april-2025-hulpkring-oekraine-22.pdf
Meer achtergrondinformatie en nieuwsbrieven van Hulpkring Oekraïne vindt u op de speciale Oekraïne-pagina:
https://www.antrovista.com/oekraine.html
Nieuwe ouderenzorg in Den Haag
In Den Haag is een nieuw antroposofisch verpleeghuis van start gegaan voor ouderen met psychogeriatrische en lichamelijke klachten.
Het verpleeghuis is een afdeling van het reguliere Haagse Wijk- en Woonzorg (HWW zorg) en draagt de naam Stormvogel. Het is kleinschalig, met 18 kamers en twee woonkamers. Binnen de afdeling wordt gewerkt vanuit de reguliere en de antroposofische geneeskunde.
www.hwwzorg.nl/wonen-met-zorg/de-eshoeve
Opmaat naar Pasen
Begin 16de eeuw schilderde Matthias Grünewald zijn befaamde altaarstuk, voor het hospitaal-klooster der Antonieten in Isenheim. Het aanschouwen ervan moest de zieken genezing brengen.
Het werk bevindt zich tegenwoordig in Musée d'Unterlinden te Colmar. Men heeft het in delen uiteen genomen, en zo tentoongesteld dat alle panelen zichtbaar zijn.
In de web-app van AntroVista is het altaar digitaal in zijn oorspronkelijke toestand teruggebracht.
De bouwkunst van Steiner
Piet Sieperda publiceerde een website met artikelen over de architectuur van van het Goetheanum en omliggende gebouwen. Van de meeste artikelen is ook een Nederlandse vertaling beschikbaar.
https://steiner-architektur.nl
Hoe de antroposofie ons leert mens te zijn
Ter gelegenheid van de 100ste sterfdag van Rudolf Steiner ging Café Weltschmerz in gesprek met Frans Lutters en Els van Dongen.
www.youtube.com/watch?v=5jGtnfbgCXI
Ook De Andere Krant schonk aandacht aan de 100ste sterfdag en bracht een thema-editie (29 maart 2025 /nr.13) uit waarvan het tweede katern grotendeels gewijd is aan de antroposofie. Online is een artikel te lezen van Sanne Burger: '100 jaar na Steiner: Hoe vrij is de vrijeschool?'
https://deanderekrant.nl/100-jaar-na-steiner-rapportage-hoe-vrij-is-de-vrije-school
100 jaar geleden
100 jaar geleden overleed Rudolf Steiner, op 30 maart 1925.
De aarde als levend wezen
Het lentenummer van Dynamisch Perspectief, het ledenblad van de Vereniging voor Biologisch-Dynamische Landbouw & Voeding heeft als thema 'De aarde als levend wezen'.
U kunt het hier kosteloos online lezen:
https://bdvereniging.nl/wp-content/uploads/DP-2025-1-LR-spreads.pdf
Vrijeschoolmazelen
Het aantal gevallen van mazelen in Nederland neemt de laatste tijd weer toe. En wel speciaal op basisscholen waar weinig gevaccineerd wordt, zoals scholen met veel islamitische leerlingen en Vrije Scholen:
https://nos.nl/artikel/2561184-aantal-gevallen-van-mazelen-neemt-toe-deze-week-50-nieuwe-infecties
Weten wat wijs is? Bij Centrum Sociale Gezondheidszorg kunt u kosteloos een brochure downloaden: Inenten, Waarom wel? Waarom niet?, geschreven door Madeleen Winkler en Pieter Meester.
https://www.gezichtspunten.nl?q=inenten
Ook bij de Nederlandse Vereniging Kritisch Prikken vindt u stof tot nadenken:
Dorpsdichter in Bergen
Digitaal huis-aan-huisblad Flessepost in het Noord-Hollandse Bergen hield een uitvoerig gesprek met de plaatselijke dorpsdichter en voormalig priester van de Christengemeenschap Arij van der Vliet.
Arij vertelt over zijn werk en zijn persoonlijke leven en geeft zo een openhartige blik op zijn levenswandel.
Rudolf Steiner, wie was hij eigenlijk?
Bij dagblad Trouw verscheen een essay van filosofe Désanne van Brederode ter gelegenheid van de honderste sterfdag van Rudolf Steiner.
Ze gaat daarin o.a. in op de 'racismekwestie' en vertelt over haar teleurstellende ervaringen met principiële antroposofen.
de volledige agenda, klik hier
Opendeuravond middelbare Michaëlschool
Turnhout
Op vrijdag 9 mei zet de middelbare Michaëlschool de deuren open.
Levende organismen zijn meer dan complexe machines
Zeist
Bijeenkomst van de Natuurwetenschappelijke Sectie, met Erik Baars
De VNVK viert haar 5e lustrum
Wageningen
Met sprekers, ontmoetingen, bijpraten, elkaar inspireren en een heerlijk diner van Marion Pluimes.
Van Pasen naar Pinksteren - de hemelse mens
Winsum
Een bijeenkomst vanuit het Novalis atelier met Ivar Römer en Yvonne Jonkers
Midweek gezelschapsspelletjes zelf maken
Allier, Frankrijk
Voorjaar 2025: 3 midweken; Artistieke vakantie: gezelschapsspelletjes zelf maken in midden-Frankrijk bij A(r)telier Cocon
De Aarde is een JIJ
Den Haag
Meet & Move: Aardedans workshop geleidt door Tanja Rudenko, met live percussiemuziek van Ricardo Oliveira en teksten uit de voorstelling Aardedans
Uit de wereld van de elementenwezens
Zutphen
Bijeenkomsten met begeleiding van Marinus Pennings
Werk van kunstenaars die door de antroposofie geïnspireerd worden.
De vrije natuur – impressies in monoprint
Den Haag
Elinor Fuchs exposeert in het Vreedehuis
In het archief van het tijdschrift Vrije Opvoedkunst vindt u een schat aan informatie.
Hieronder ziet u enkele artikelen voor deze tijd van het jaar.
Hier is onze fiere Pinksterblom
H. Sweers-van Woggelum
Januari 1964
Pinksterzangers
Daniël Udo de Haes
Verhaal
April 1949
Sociale verantwoordelijkheid
Jack Moens
Mei 1985
Kalewala in het huidige Finland
Matti Kuusela
Mei 1990
Akademie bouwt: bouwen aan nieuwbouw
Onbekende auteur
Juni 1988
Godsdienstonderwijs als levenwekkend element
Herbert Hahn
Juni 1939
Maak AntroVista tot uw startpagina, klik hier...
AntroVista wordt iedere dag bijgewerkt en is daardoor altijd actueel.
Column van Kees Verhage over de weekspreuken
- Gevouwen lente
Spinazie, munt en citroenmelisse in bladerdeeg - Pastinaak met rabarber
Oud en nieuw in de lente - Ei-asperge-rolletjes
Met roomkaas en nori
Paulien van Tienhoven
Doorkijkjes
Marianne Polhout
In de Stroom van de Lichtrivier
Matthias Grünewald
Isenheimer Altar
Annelies Rhebergen
Muziek voor de Paastijd
meer ecards voor Pasen tot Pinksteren
Vrij kinderspel
Belangrijk voor het hele leven
Muriel Boeke
Dit Gezichtspunt gaat over het grote belang van vrij spelen hoe dat doorwerkt in de ontwikkeling en de persoonlijke groei van een kind. Vrij spel bevordert de creativiteit, de gezondheid, sociale interactie en de persoonlijke groei. Het biedt kinderen en volwassenen de kans om zichzelf en elkaar als mens te ontmoeten.
In de huidige tijd, van sociale media, is het niet vanzelfsprekend om te spelen en spel te waarborgen voor al die kinderen, en volwassenen, die zoeken naar zinvolle en vreugdevolle wisselwerking met de ander en met de wereld.
Gezichtspunten nr. 86, € 4.00
25 april 2025
Centrum Sociale Gezondheidszorg
Apocalypse
Voorbij het ondergangsdenken
Kees Zoeteman en Astrid van Zon
Het Griekse woord Apocalypse betekent Openbaring of Onthulling. Openbaring van wat? Openbaring van een geheim dat voordien verborgen was. Wat in de klassieke culturen in de tempels onder geheimhouding werd onderwezen, werd met de Apocalypse in de openbaarheid gebracht.
Dit naar buiten komen is een geheimzinnig proces om onder meer twee redenen. De eerste is dat het openbaren in kringlopen gebeurt die elk uit zeven stappen bestaan. En de tweede is dat het zichtbaar worden van het verborgene van dit geschrift van Johannes de vorm aanneemt van symbolische beelden. Om de inhoud te begrijpen moeten we als lezer thuis raken in deze beelden.
Daarvoor biedt deze omvattende uitgave twee wegen. Inzicht in de rijke inhoud van de Apocalypse wordt geboden door een nauwgezette bespreking en duiding van de inhoud van Johannes' geschrift. Een tweede toegang tot de beeldenwereld van de Apocalypse, is te vinden in de oefeningen waarmee de bespreking van de tekst in 56 fragmenten steeds wordt afgesloten.
In een afrondend deel wordt nog een verhelderende blik geworpen op de inhoudelijke opbouw en betekenis van de Openbaringen.
Met dit alles biedt deze uitgave stof en aanmoediging om de onthulling van wat verborgen was mee te beleven. Daardoor kan ons inzicht in hoe te handelen bij onze dagelijkse uitdagingen wezenlijk verdiept worden. Tegelijk kunnen we ons het beeld eigen maken waarmee door ingewijden al millennia de wording van de mens op onze planeet is geduid.
Hardcover, genaaid, 426 pagina's, met afbeelding in kleur
€ 49,50
22 april 2025
ISBN: 9789083466699
Nearchus CV / Adventum
Jullie zien hem steeds veel te klein
Ronald M. van Vierzen
Dit boek is de vrucht van zeven jaar onderzoek naar de verbinding van Rudolf Steiner en de antroposofie met het Mysterie van Golgotha.
Dat onderzoek trok steeds wijdere cirkels omdat het zich niet alleen uitstrekte tot alle ons bekende incarnaties van de individualiteit die wij kennen als Rudolf Steiner, maar ook tot die van de individualiteit van Ita Wegman, die karmisch nauw met hem is verbonden.
Behalve een uitgebreide beschrijving van deze incarnatiereeks worden de mensheidstromingen beschreven die deze incarnaties gekruist hebben, zoals de Zarathustra-, Mani-, Graal- en Rozenkruiserstroom.
Door de betrokkenheid van de aartsengel Michaël en de kosmische Sofia, treedt geleidelijk de enorme spirituele opgave en betekenis van Rudolf Steiner naar voren. Uiteindelijk wordt ook beschreven hoe Rudolf Steiner getuige was van het Mysterie van Golgotha - en wordt duidelijk waarom gezegd kon worden dat wij hem steeds “veel te klein” gezien hebben.
€ 28.50
14 april 2025
ISBN: 9789083529318
Nearchus CV / Adventum
Tien dagen aan de andere kant
Over het dagelijkse leven in Rusland
Lyanne Korf
"Aangekomen met de trein lopen we gelijk door naar het prachtige uitgestrekt-verstilde meer en zwemmen in het zachte water in de ondergaande zon. Svezjo is alles, zó vers. Dit vind je niet in Nederland. De mensen lijken 'vers', in de zin van echt en onopgesmukt, en de natuur is vers, de lucht is zo puur dat je je meteen een ander mens voelt, ook de dille en komkommertjes en tomaten zijn vers en smaakvol en er is zelfs verse melk, want er is nog één vrouw die een koe heeft in dit dorp."
Als Lyanne Korf van Estland over de brug naar Rusland loopt, komt ze in een andere wereld terecht. Maar al snel voelt ze zich er weer helemaal thuis en ervaart ze dat hier nog steeds net zulke mensen wonen als bij ons. Mensen die proberen iets van het leven te maken. De belevenissen en ontmoetingen zijn niet hilarisch of uitzonderlijk, maar gewoon en menselijk. Met warmte en gevoel voor nuance beschrijft Lyanne haar liefde voor Sint-Petersburg en de Russische natuur. Afgewisseld met mijmeringen en herinneringen is dit een rijk en toegankelijk boek over het leven in Rusland.
Hardcover, genaaid, met afbeeldingen in kleur, 77 pagina's
€ 21,00
8 april 2025
ISBN: 9789083466682
Nearchus CV
Wat mensen tot de sterren spreken II
De wereld wordt een tempel
Rudolf Steiner
De mens kan tot de sterren spreken zoals de sterrenhemel eeuwenland tot ons mensen sprak.
In dit tweede deel zet Steiner zijn in deel één ingeslagen weg voort: naar het 'goddelijk wezen van het jaarverloop', de inspiratoren van de oude ingewijden. Kerstmis wordt tot kosmisch kerstfeest. De plaats van de cultus in onze spirituele ontwikkeling wordt steeds duidelijker, evenals de rol van de zonnecultus.
Inslapen en ontwaken veranderen drastisch. De wereld wordt tot een tempel. We ontwikkelen ons naar een bewuste vorm van helderziendheid. Daarmee gaan grote veranderingen gepaard.
Hardcover, met afbeeldingen in kleur, 175 pagina's
€ 25,00
8 april 2025
ISBN: 9789493362154
Uitgeverij Pentagon