Verzorgd door Renée Zeylmans († 16 februari 2018)

De Griekse spreuk ”Ken Uzelve” is niet alleen aan de individuele mens gericht en zeker niet bedoeld als oproep voor een triviale blik op zichzelf, maar is ook aan de mensheid gericht. Alleen vindt de mensheid het een beetje lastig om deze spreuk ernstig te nemen.

Toch zal onze beschaving niet verder komen, we zullen zelfs afglijden, als de mensheid er niet toe overgaat om het ”Ken Uzelve” serieus op te pakken. Het is ook best wel een beetje onaangenaam (…) als men de mens nog op een andere manier wil leren kennen dan slechts te weten hoe zijn neus eruitziet, zijn mond of zijn ogen; als men ook zijn innerlijk zou willen leren kennen.

Maar… hoe zou een spirituele wereldbeschouwing praktisch voet aan de grond kunnen krijgen wanneer we blijven steken in holle frases over karma en reïncarnatie en terugschrikken voor een praktische toepassing van die wereldbeschouwing, wanneer we van de andere mens niets meer zouden willen weten dan of hij blond of zwart haar heeft, dit of dat soort wenkbrauwen of wat de vorm van zijn neus is?

Wanneer we werkelijk willen dat een spirituele wereldbeschouwing zich in de wereld verbreidt, dan moet het ”Ken Uzelve” ook betekenen dat we spiritueel-innerlijk te werk gaan; dan laten we ons niet weerhouden door de onaangenaamheid dat we ook de ziel van de mens, die van onszelf en die van de ander, echt moeten leren kennen.

Dan zullen we niet alleen naar de neus maar ook naar de ziele-eigenschappen moeten kijken - en daarop zal juist elke stap voorwaarts van de mensheid in de komende tijd berusten: dat we niet alleen naar de uiterlijke vorm van de neus kijken maar dat we onze verhoudingen van ziel tot ziel op kennis van de ziel funderen.

 
Rudolf Steiner, 12 december 1920

GA 202, vertaling John Hogervorst, overgenomen uit Driegonaal, jaargang 31, nummer 1/2

meer citaten