Verzorgd door Renée Zeylmans († 16 februari 2018)

Laten we dus wel bedenken: die machten uit de school van Ahriman die van 1841 tot 1879 in de geestelijke wereld een beslissende strijd hebben gevoerd, die zijn in 1879 uit de geestelijke wereld omlaag gestoten in het rijk van de mensen. En sinds die tijd hebben ze hun vesting, hun werkveld – en wel speciaal in het tijdperk waarin wij nu leven – in het denken, in het voelen en in de wilsimpulsen van de mensen.

(…) Dat u als lid van de Antroposofische Vereniging ertoe geroepen bent over deze zaken te horen, in uw gedachten en uw gevoelens met deze dingen bezig te zijn. Dan zal u de hele ernst van de zaak voor de geest komen te staan, dan zal u voor de geest komen te staan dat u met het beste wat u kunt voelen en beleven, een opgave heeft, al naar gelang de plaats waar u staat in dit zo raadselachtige, zo bedenkelijke, zo verwarde heden.

(…) Er gebeuren gewoonweg in de wereld dingen die een groot deel van de mensheid zich niet realiseren De mensen weten niet waar de dingen vandaan komen die in hun emoties, in hun gevoelens en wilsimpulsen leven. Maar zij die de samenhang van de ontwikkeling kennen, weten hoe je de impulsen, de emoties oproept.

(…) Voor alles moet je weten dat je nu, nadat deze machten nu eenmaal naar de aarde omlaag zijn gegaan, met hen moet leven, dat ze er zijn, dat je niet je ogen voor hen mag sluiten en dat ze het machtigst worden als je niets over hen wilt weten, niets over hen wil horen.

(…) de ahrimanische machten kunnen o.a. heel goed gedijen. Ze kunnen gedijen doordat men die elementen verzorgt die zij juist zo graag onder de mensen van onze tijd willen verbreiden: vooroordeel, onwetenheid en vrees ten opzichte van het geestelijke leven. Met niets steun je de ahrimanische machten zo zeer als met vooroordeel, met onwetenheid en met de vrees voor het geestelijke leven.

(…) De natuurwetenschappelijke wereldbeschouwing is een zuiver ahrimanische zaak; je bestrijdt die echter niet doordat je er niets van wilt weten, maar doordat je die –waar het mogelijk is– omhoog in het bewustzijn haalt, die zo goed mogelijk leert kennen. Je kunt Ahriman geen grotere dienst bewijzen dan de natuurwetenschappelijke visie te ignoreren of op een onverstandige manier te bestrijden. Wie onverstandige kritiek op de natuurwetenschappelijk visies uit, die bestrijdt Ahriman niet, maar hij helpt hem, omdat hij misleiding, troebelheid verbreidt over een gebied waarin juist licht verbreid zou moeten worden. De mensen moeten langzamerhand het niveau bereiken in te zien hoe iedere zaak wel twee kanten heeft..

(…) Deze ahrimanische machten die sinds 1879 in het menselijk gemoed voor zichzelf om zo te zeggen hun vestingen hebben opgericht, wat zijn die dan eigenlijk? Mensen zijn het niet; engelen zijn het, maar achtergebleven engelen –engelen die uit hun ontwikkelingsbaan zijn geraakt, die het verleerd hebben in de direct aangrenzende geestelijke wereld hun taak te verrichten. Zouden ze dat wel kunnen, dan zouden ze in 1879 niet omlaag zijn geworpen. Ze zijn naar beneden geworpen omdat ze boven hun taak niet kunnen vervullen. Nu willen ze hun taak met behulp van het hoofd, de hersenen van de mensen vervullen. In de hersenen van de mensen bevinden ze zich een nivo dieper dan waar ze eigenlijk thuis horen.

(…) Het is waar wat altijd door ingewijden gezegd is: wanneer datgene de mens doorstroomt wat van spirituele wijsheid afkomstig is, dan is dat voor de ahrimanische machten een grote verschrikking van duisternis en een verterend vuur. Een prettig gevoel is het voor de ahrimanischre engelen om in de hoofden te wonen die in onze tijd met ahrimanische wetenschap gevuld zijn. Maar als een verterend vuur, als een grote verschrikking van duisternis worden door de ahrimanische engelen die hoofden ervaren die van een spirituele wijsheid doordrongen zijn. Laten we zo’n zaak heel serieus nemen en het volgende voelen: wanneer we onszelf met spirituele wijsheid doordringen, dan gaan we zo door de wereld dat we de basis leggen voor een juiste verhouding tot de ahrimanische machten, dat we zelf door wat we doen, datgene opzetten wat er moet zijn, dat we tot heil van de wereld de plaats van het verterende offervuur opzetten, de plaats waar de verschrikking van de duisternis het schadelijke ahrimanische overstraalt.
Doordring u met zulke ideeën, doordring u met zulke gevoelens! Dan wordt u wakker en u bekijkt de dingen die buiten in de wereld plaatsvinden, bekijkt wat daar buiten in de wereld gebeurt.

(…) Wellicht zal veel van wat u te weten komt, uw hart pijnlijk treffen. Maar dat is niet erg, want helder weten, ook als dat pijn doet, zal nu goede vruchten dragen van het soort dat nodig is om een uitweg te vinden uit de chaos waarin de mensheid zich heeft begeven.

(…) Goed zou het voor de mensheid zijn als de treurige ervaringen van onze tijd niet door zoveel mensen zouden worden verslapen, maar als de mensen deze treurige ervaringen zouden gebruiken om zich zoveel mogelijk vertrouwd te maken met de gedachte: veel, veel moet anders worden! Te zelfvoldaan is de mensheid de laatste tijden geworden om deze gedachten in zijn volle diepte, en vooral in zijn volle intensiteit te overzien.

 
Rudolf Steiner, Dornacht 20 oktober 1917

GA 177. Der Sturz der Geister der Finsternis. Uitgegeven in de bundel Die spirituellen Hintergründe der äußeren Welt. Nederl. (De val van de Geesten van de Duisternis, uitgeverij Pentagon)

meer citaten