Verzorgd door Renée Zeylmans († 16 februari 2018)
Alle melkprodukten die het menselijk organisme opneemt, bestemmen hem tot aardeschepsel en brengen hem in samenhang met de aardse verhoudingen. Welbeschouwd kluisteren zij hem niet aan de aarde. Zij maken hem tot aardeburger en verhinderen hem toch niet burger van het gehele zonnestelsel te zijn.
(…) Het besluit melkvoeding tot zich te nemen betekent als het ware: ik wil mij op aarde ophouden om mijn opgave te kunnen volbrengen, doch ik wil er niet uitsluitend voor de aarde zijn.
(…) Om niet al te zeer de innerlijke ontwikkeling nastrevende zonderling te worden, om niet te vervreemden van menselijk voelen, menselijk streven op aarde, is het goed zich te voeden met melk en melkprodukten gedurende het verblijf op aarde.
(…) Wie een ontwikkeling doormaakt, beleeft alle suikersubstantie die hij tot zich neemt of in zich heeft als iets, dat innerlijke vastheid, innerlijke steun, een soort natuurlijk ik-gevoel geeft. In dit opzicht mag zelfs in zekere zin een soort lofrede op de suiker worden gehouden. Juist iemand die een zielenontwikkeling doormaakt, kan dikwijls bemerken dat hij soms zelfs behoefte heeft aan wat suiker, omdat de ontwikkeling van de ziel er vanzelf toe leidt steeds onzelfzuchtiger te worden. De ziel wordt vanzelf onzelfzuchtiger door een grondige geestelijke ontwikkeling.
Opdat nu de mens, die door zijn fysieke lichaam nu eenmaal een aarde-opgave heeft, niet de samenhang van zijn ik-organisatie met de aarde verliest, is het juist goed een tegenwicht te verschaffen in het lichamelijke, waar de egoïteit immers niet zo’n grote betekenis heeft als in het morele. Door het gebruik van suiker wordt een soort onschuldige egoïteit tot stand gebracht, die een tegenwicht kan vormen tegen de onafwendbare onzelfzuchtigheid op moreel-geestelijk gebied. Het kan ons ervoor vrijwaren niet alleen onzelfzuchtig maar ook nog dromerige fantasten te worden en de samenhang met een gezond oordeelsvermogen over aardse verhoudingen te verliezen.
De toevoeging van suiker aan de voeding kan de mogelijkheid verschaffen ondanks het opstijgen in de geestelijke wereld met beide benen op de grond te blijven staan en een zeker gezond inzicht aan te kweken.
Om niet aan een verkeerde onzelfzuchtigheid blootgesteld te zijn, gevoelt iemand die vorderingen in de antroposofie maakt, soms behoefte aan wat suiker. Hij beleeft door het gebruik van suiker onwillekeurig een zekere vastheid, een zeker ik-gevoel zonder morele schade op te lopen. In het algemeen kan gezegd worden dat suiker langs lichamelijke weg het persoonlijkheidskarakter verhoogt. Mensen die graag suiker eten – natuurlijk binnen gezonde grenzen – kunnen hun persoonlijkheid gemakkelijker in hun fysieke lichaam uitdrukken dan mensen die dit niet doen.
Rudolf Steiner, Den Haag 21 maart 1913
GA 145. Welche bedeutung hat die okkulte Entwicklung des Menschen für seine Hullen-physischen Leib, Atherleib, Astralleib – und sein Selbst? (Innerlijke ontwikkeling door Antroposofie, uitgeverij Vrij Geestesleven)
Renée Zeylmans
Overleden op 16 februari 2018
Uitgeverij Pentagon
Vertalingen van Rudolf Steiner, opvoeding en vrijeschoolpedagogie
Weteringschans 54-a
1017 SH Amsterdam
020 622 7679