Verzorgd door Renée Zeylmans († 16 februari 2018)

De wereld moreel ervaren: de natuurgeesten beleven achter al het fysieke.

(…) We richten onze blik, omhoog kijkend vanaf de aarde, op de uitgestrektheid van de wereld-ruimte, van waaruit ons het blauw van de hemel tegemoet komt op een dag dat er geen wolk aan het blauw aan de hemel onderbreekt.

(…) Het komt in eerste instantie aan op de indruk die dit blauwe uitspansel van de hemel op ons maakt.

Zo aan het blauw van de hemel overgeven, dat wij alle uiterlijke indrukken, alle herinneringen, alle zorgen van het leven, alle bekommernissen voor een ogenblik kunnen vergeten en dat we ons volledig overgeven aan enkel en alleen maar de indruk van de blauwe hemel.

(…) Dan komt er een moment waarop we geen blauw meer zien, waarop het blauw ophoudt om voor ons blauw te zijn, aandacht geven aan onze eigen ziel, dan zullen we in onze ziel een heel bepaalde stemming opmerken: het blauw verdwijnt als het ware en er opent zich voor ons een oneindigheid.

En in deze oneindigheid wil een heel bepaalde stemming van onze ziel, een heel bepaald gevoel, een heel bepaalde gewaarwording van onze ziel uitvloeien; in de leegte die ontstaat, waar eerder het blauw was. En willen we deze gewaarwording van de ziel, wat daar naar buiten wil in al die oneindige verten benoemen, dan hebben we daar slechts één woord: onze ziel voelt ’vroom’, vroom tegenover een oneindigheid, vroom in overgave.

(…) Moreel, zo is de indruk van het blauwe hemelgewelf geworden. Het zich weids uitstrekkende blauw heeft een moreel gevoel in onze ziel opgeroepen. Terwijl het als blauw verdwenen is, is in onze ziel een moreel gevoel ten opzichte van de uiterlijke wereld tot leven gekomen.

 
Rudolf Steiner, Helsinki 3 april 1912

GA 136. Die geistigen Wesenheiten in den Himmelskörpern und Naturreichen. (Leven met engelen en natuurgeesten, uitgeverij Pentagon)

meer citaten