Verzorgd door Renée Zeylmans († 16 februari 2018)

Iedereen weet, want dit is een feit van het uiterlijk leven, dat wij ouder worden wat ons fysieke lichaam betreft. Wij worden steeds ouder. En waaruit het ouder worden bestaat, dat weet iedereen. Maar wat ons etherlichaam betreft, is het omgekeerde het geval: daar worden wij namelijk steeds jonger, echt jonger!

En als wij heel oude mensen geworden zijn, dan is ons fysieke lichaam oud, ons etherlichaam jong. Wij moeten ons etherlichaam zo ontwikkelen in de loop van ons aardeleven, dat, als wij aan het einde van ons leven gekomen zijn, ons astraallichaam in dit etherlichaam zich zo voelt, als het ermee gesteld moet zijn, om het volgende leven op passende wijze te beginnen.

Men kan werkelijk zeggen: Als de mens oud, grijs en rimpelig geworden is, dan bloeit zijn etherlichaam op, wordt fris; want zijn astraallichaam moet zich dan aanwennen in een etherlichaam zo te leven, dat de nieuwe kiem er al in ligt. Hoe dit astraallichaam in het volgende aardeleven het fysieke lichaam van het kind doordringt, hoe het daarin werkt, dat moet op zekere wijze al door het leven met het jong geworden etherlichaam uitgedrukt worden.

(…) Hoe ouder men in het fysieke lichaam wordt, des te meer neemt in de mens deze wijsheidsfactor vaste vorm aan. Maar bij degenen die jong sterven is het anders, daar is het etherlichaam niet zo jong geworden, en het gevolg daarvan is dat er minder op aarde verworven wijsheid in dit etherlichaam voorradig is. Maar in plaats daarvan is er iets anders in: in het oude etherlichaam van een jong gestorvene, daar is des te meer wil in; direct wilselement, scheppend liefdeselement is daarin.

Een jong geworden etherlichaam heeft een wijsheidskarakter, een oud etherlichaam wilskarakter. En het stroom liefde uit, warme etherische liefde. Het etherlichaam van een oud geworden mens stroomt wijsheidvol, aurisch
licht uit.

 
Rudolf Steiner, 5 september 1915

GA 163. Zufall, Notwendigkeit und Vorsehung: imaginative Erkenntnis und Vogänge nach dem Tode (Toeval, noodzaak en voorzienigheid. Uitgeverij Zevenster)

meer citaten